Có thể bạn chưa biết rằng chất lượng gắn bó giữa bạn và con bạn có mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển não bộ cũng như khả năng điều hòa cảm xúc của trẻ. Tại sao lại có những trẻ khá độc tập, tự tin, luôn vui vẻ nhưng lại có những trẻ hay bám dính, nhút nhát, dễ bùng nổ cảm xúc?
Trước đây thì trong lĩnh vực tâm lý học phát triển trẻ em, các nhà tâm lý học thường chú trọng nhiều hơn vào sự phát triển nhận thức và vận động của trẻ, bởi vì chúng ta có thể dễ dàng quan sát và đo lường những kỹ năng này hơn so với việc nghiên cứu thế giới xã hội và cảm xúc của trẻ, vốn chủ yếu mang tính phi ngôn ngữ và rất phức tạp. Ngoài ra thì việc xác định mối liên hệ giữa cảm xúc và hành vi của trẻ thậm chí còn khó khăn hơn nữa, do chúng phụ thuộc rất nhiều vào trải nghiệm môi trường riêng biệt của từng đứa trẻ, mà môi trường này phụ thuộc vào yếu tố văn hóa gia đình, văn hóa từng đất nước, từng thời đại.
Tuy nhiên nhà tâm lý học John Bowlby – người đã xuất bản bộ ba công trình về lý thuyết gắn bó, đã tiến hành nhiều nghiên cứu về mối liên hệ gắn bó giữa cha mẹ và trẻ, và cách mối liên hệ này ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Ông cho rằng mối liên hệ gắn bó giữa trẻ em và cha mẹ là một hệ thống sinh học có chức năng bảo vệ trẻ. Và hệ thống sinh học này có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào chất lượng phản hồi của cha mẹ đối với nhu cầu gắn bó của con. Các nhà tâm lý học nhận thức rằng cách nuôi dạy con có thể ảnh hưởng đến một hệ thống sinh học đã tạo ra một làn sóng nghiên cứu rộng lớn tập trung vào tính chất hai chiều của mối quan hệ cha mẹ và con, đặc trưng bởi sự phát triển xã hội và cảm xúc.
Ngoài ra trong những năm gần đây, các nhà khoa học thần kinh cũng cung cấp các bằng chứng rõ ràng hơn về cách não bộ hoạt động và phát triển, đặc biệt là những giai đoạn tăng trưởng quan trọng trong những năm đầu đời, thì lĩnh vực phát triển xã hội và cảm xúc bắt đầu được quan tâm nhiều hơn và được đặt trên nền tảng vững chắc của mối liên hệ gắn bó giữa trẻ và cha mẹ.
Hiện nay, các nhà tâm lý học không chỉ có thể xác định được chất lượng gắn bó giữa trẻ và người chăm sóc, mà còn có nhiều nghiên cứu chỉ ra ảnh hưởng lâu dài của mối gắn bó này đối với sự phát triển tổng thể của trẻ.
Thực tế, các nghiên cứu theo dõi trẻ từ sơ sinh đến tuổi trưởng thành đã liên tục chỉ ra rằng chất lượng của mối quan hệ cha mẹ và con trong giai đoạn đầu đời có ảnh hưởng trực tiếp đến: Cảm giác an toàn về mặt cảm xúc (emotional security), Nhận thức về bản thân (sense of self), thậm chí cả sự phát triển nhận thức của trẻ (cognitive development).
Cuối cùng thì chất lượng mối quan hệ cha mẹ và con trong những năm đầu đời có ảnh hưởng cụ thể như thế nào đến sự phát triển của trẻ sẽ được chia sẻ trong các bài viết tiếp theo, đừng quên ấn theo dõi để không bỏ qua kiến thức quan trọng các ba mẹ nhé!
Nguồn tham khảo: Newton, R. P. (2008). The attachment connection: Parenting a secure & confident child using the science of attachment theory. New Harbinger Publications.
