Bất kỳ ai trong chúng ta cũng đã và đang đồng thời đảm nhận rất nhiều vai trò khác nhau trong cuộc sống. Mỗi một vai trò chúng ta lại là một phiên bản khác nhau.
Mình cũng vậy, mình từng là một người công nhân, một cô giúp việc, một người chăm sóc người già và trẻ nhỏ, mình từng là học sinh, cũng từng là giáo viên, mình từng là nhân viên văn phòng rồi là phiên dịch viên, rồi điểm dừng cuối cùng – hiện tại mình chọn là một nhà tham vấn – trị liệu tâm lý kiêm giảng dạy và đào tạo. Mình đã nhảy việc vô số lần với khá nhiều các công việc khác nhau như thế, hầu hết công việc nào cũng có những áp lực riêng cả – mà chỉ người trong nghề mới hiểu, có những đêm về còn nằm mơ thấy giọng sếp mắng văng vẳng bên tai. Vất vả là thế nhưng có lẽ không nghề nào vất vả như NGHỀ LÀM MẸ.
Mình từng băn khoăn trong nhiều năm về việc có nên sinh con hay không, mặc dù mình rất yêu trẻ con, vì mình không biết liệu những gì mình làm cho con có phải là những thứ con thực sự cần, hay con có thực sự muốn được có mặt trên đời hay không?
Mình đã chuẩn bị rất nhiều cho kế hoạch LÀM MẸ. Năm năm trước mình đang làm việc ở một tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc, môi trường làm việc chế độ tốt, sếp và đồng nghiệp thân thiện, lương thưởng hấp dẫn. Vậy mà đùng một cái mình quyết định nghỉ việc đi du học, ở tuổi hai chín, người ta từng đó tuổi đã có bằng tiến sĩ, còn mình thì mới lóc cóc đi học thạc sỹ. Cả gia đình rồi đồng nghiệp, không ai ủng hộ cả, mọi người nói đang ổn định rồi lại đi học cái ngành Tham vấn Tâm lý – cái ngành gì mà mơ hồ và không biết có kiếm được tiền hay không, rồi phải bắt đầu lại từ đầu hay sao?
Nhưng mình vẫn quyết tâm đi học, một phần vì đó là ngành học mình đã yêu thích từ lâu, một phần vì hồi đó mình chưa có con, mình có thể ở công ty mười đến mười hai tiếng một ngày và dành trọn thời gian cho công việc. Nhưng nếu có con, mình sẽ không thể tiếp tục công việc ấy được nữa, vì mình chắc chắn rằng mình sẽ không có thời gian đủ cho con như mình mong đợi nếu mình vẫn ngày đêm ăn cơm công ty như thế.
Mình đã chuẩn bị kế hoạch chuyển ngành, chuyển nghề trong một thời gian dài khoảng 3 năm trước khi có con. Mình cũng có một khoản tiền tiết kiệm trước đó để đảm bảo tài chính trong trường hợp xấu nhất nếu chồng mình không hỗ trợ được về mặt tài chính thì mình vẫn có khả năng lo cho hai mẹ con mà không thiếu thốn về vật chất. Rồi cuối cùng sau bao nhiêu mong đợi, mình cũng làm mẹ ở tuổi ba mươi ba, cái tuổi mà bạn bè mình đã có hai, ba đứa con, còn mình lúc ấy mới lóc cóc đi HỌC LÀM MẸ.
May thay thì chồng mình cũng ổn định về tài chính, sống chung với ba mẹ chồng nên ông bà hỗ trợ khá nhiều, vì thế từ lúc mang thai là mình không làm việc – chỉ để ở nhà nghỉ ngơi và thư giãn thôi đó. Nhắc đến khoảng thời gian mang thai, có lẽ đó là khoảng thời gian hạnh phúc và thoải mái nhất của mình sau khi tốt nghiệp đại học mà mình có được, sau khoảng thời gian dài đã phải vất vả với việc kiếm tiền không nghỉ ngơi. Hồi mang thai em Ju, công việc nhà đã có mẹ chồng, vấn đề tài chính đã có chồng và ba mẹ chồng lo, mình chỉ ở nhà đọc sách chill chill, học tập rồi đi chơi không thôi đó. Thỉnh thoảng mình vẫn nói với chồng “thời gian đó thật tuyệt biết bao”.
Mình đã có nhiều sự chuẩn bị và nhiều nguồn lực hỗ trợ là thế, nhưng cái NGHỀ LÀM MẸ – lại chẳng có ai giống ai. Cho dù chồng mình và ba mẹ chồng có hỗ trợ rất nhiều, nhưng thực sự mình vẫn cảm thấy bị quá tải với việc làm mẹ. Suốt hơn mười tháng qua, mỗi ngày mình chỉ ngủ 3 – 6 tiếng, thiếu ngủ trầm trọng đã khiến mình căng thẳng và suy giảm trí nhớ, khó quản lý cảm xúc, cũng có vài lần cãi nhau rất to với chồng và gia đình chồng, lúc đó mình chỉ muốn đi về VN luôn cho xong. Ngay như vấn đề thiếu ngủ thôi đã khiến mình căng thẳng tới mức mất sữa, một phần nữa là do con không thích ti mẹ mà thích ti bình hơn nên sữa cũng không tiết ra nhiều, cuối cùng thì mình cho con ăn sữa ngoài.
Cứ tưởng vậy là ổn rồi nhưng con lại gặp vấn đề giấc ngủ, cả ngày cứ bế trên tay cho con đi ngủ suốt bốn, năm tháng. Tới tháng thứ tư mình thấy con vẫn hay khóc thét lên khi ngủ, mọi người cứ bảo con quấy, tính khí con vậy nhưng mình cảm thấy con khóc vì khó chịu ở đâu đó, đi bệnh viện hết chỗ này tới chỗ khác bác sỹ đều nói con không sao. Tới khi con viêm phổi nặng, rồi gặp vấn đề về hô hấp, tiêu hóa, sau vài lần cãi nhau với chồng vì chồng cứ tin bác sỹ rằng con không sao, nhưng mình thì thấy con có sao. Thì cũng tìm được một bác sỹ chuyên về dị ứng, con chuyển sang ăn sữa cho trẻ dị ứng rồi dần dần các vấn đề cũng đỡ hơn. Nhưng con dị ứng đa thực phẩm nên vẫn hay khó chịu trong người gây ảnh hưởng tới giấc ngủ, ban ngày con chỉ ngủ sâu được 30 phút còn lại thì cứ phải cho ngủ trên xe đẩy qua đẩy lại con mới ngủ. Vậy nên tới giờ mình vẫn ăn cơm mẹ chồng nấu là chủ yếu, khi nào mẹ mệt thì mẹ mua đồ ăn sẵn, chắc mới có vài lần mình mới có thể tự nấu ăn.
Suốt mấy tháng đầu, lần đầu làm mẹ, làm cha, cả mình và chồng mình đều loay hoay với vai trò mới. Thiếu ngủ, áp lực việc chăm sóc con, sự khác biệt về văn hóa và cách chăm sóc con cũng khiến có vài lần vợ chồng mình cãi nhau rất to. Tuy không nhiều lần cãi nhau như vậy nhưng cũng khiến mình lại càng căng thẳng hơn với vai trò làm mẹ. Tuy nhiên xung đột cũng là cơ hội để hiểu nhau hơn, cuối cùng chúng mình cũng tìm được những điểm chung để điều chỉnh. Bây giờ thì con đã hơn mười tháng, đã không cần có mẹ kè kè ở bên 24/24 như trước nữa, mình dần có thể quay trở lại công việc một chút, cũng có thời gian nghỉ ngơi hơn nên áp lực cũng giảm bớt hơn. Nhưng thực sự thì việc thiếu ngủ vẫn khiến mình cảm thấy khá kiệt sức.
Và với một người đã luôn cần có khoảng thời gian của riêng mình trong một ngày để chìm được vào thế giới của bản thân như đi bộ, viết lách và nghe nhạc một mình. Một người luôn cần những khoảng thời gian một mình đúng nghĩa để được là chính mình – mà không phải đóng vai với vai trò nào khác. Thì mình vẫn cảm thấy vai trò làm mẹ vẫn đang vắt kiệt năng lượng và sức sống của mình. Vì làm nghề khác còn được nghỉ ngơi, còn nghề làm mẹ thì chẳng có ngày nào là được nghỉ cả. Cho dù chồng hay ba mẹ chồng có hỗ trợ bao nhiêu, thì mình cũng chưa thể xa con một ngày để nghỉ ngơi hay đi du lịch, hay đơn giản là ngủ nướng hay tập trung vào công việc được 100% năng lượng.
Mình chợt nghĩ đến những người mẹ ngoài kia, vừa phải chăm sóc con vừa phải áp lực cơm áo gạo tiền, vừa không được chồng hỗ trợ, họ thật mạnh mẽ và đã phải vất vả biết bao nhiêu. Những tổn thương tâm lý trong quá trình mang thai và chăm con nhỏ do thiếu sự hỗ trợ từ chồng và gia đình cũng phát sinh, dẫn đến ảnh hưởng tới chất lượng mẹ – con. Các nghiên cứu cho thấy một đứa trẻ có mẹ bị trầm cảm có nguy có gặp các vấn đề tâm lý cao hơn.
Tổn thương tâm lý cứ được truyền qua đời này tới đời sau như thế. Mình chỉ mong sao các ông chồng có thể dành thời gian cho gia đình nhiều hơn, cùng vợ chăm sóc con và làm việc nhà, gia đình chồng cũng bớt áp lực chuyện làm dâu cho các chị em nữ hơn thì phụ nữ sẽ có thể giảm bớt những áp lực trong việc làm mẹ. Một đứa trẻ có người mẹ ổn định tâm lý và tích cực, cũng sẽ phát triển tốt hơn, tự tin và hạnh phúc hơn.
NGHỀ LÀM MẸ là nghề vất vả nhất trên đời!
Mai Nguyen
